14 март исемле битнең чыганагын карау

'''14 март''' – [[Милади тәкъвиме]]ндә өченче айның ундүртенче көне. Ел ахырына кадәр 292 көн кала.
{{Март тәкъвиме}}
{{Шулай ук карагыз/Көн}}
{{Тарихта бу көн}}
=={{Бәйрәмнәр һәм вакыйгалар}}==
[[File:Pi_pie2.jpg|thumb|150px|<font size="5"><math>\pi~</math></font> торты.]]
[[File:White_Day_001.jpg|thumb|150px|"Ак көне" торты.]]
==={{Халыкара истәлекле период}}===
==={{Илләр буенча бәйрәмнәр}}===
* {{ALB}} – '''''[[Яз]] бәйрәме'''''  <small>({{lang-sq|[[:sq:Dita e Verës|Dita e Verës]]}}, {{lang-en|[[:en:Summer Festival, Albania|Spring Festival]]}})</small>, [[2004 ел]]дан бирле [[рәсми бәйрәм]] көне.
* {{Байрак/Андорра}} [[Андорра]] – '''''[[Конституция]] көне''''' <small>({{lang-ca|[[:ca:Andorra#Festes oficials|Dia de la Constitució]]}})</small>.<ref>{{ref-en}} [http://www.ccis.ad/en/other-data-of-interest.html Andorra Chamber of Commerce: Calendar of public holidays]{{Deadlink|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>
* {{VCT}} – '''''Каһарманнар көне''''' <small>({{lang-en|[[:en:Heroes' Day|Heroes' Day]]}})</small>.<ref>{{ref-en}} [http://www.gov.vc/index.php?option=com_content&view=article&id=370:fancy-heroes-day-celebrations&catid=44:citizens-news&Itemid=53 gov.vc: Fancy Heroes Day Celebrations]</ref>
* {{Байрак/Эстония}} [[Эстония]] – '''''[[Эстон теле|Туган тел көне]]''''' <small>({{lang-et|[[:et:Emakeelepäev|Emakeelepäev]]}})</small>.

==={{Һөнәри һәм җәмгыяви бәйрәмнәр}}===
* [[File:The_Earth_seen_from_Apollo_17.jpg|20px]] '''''Халыкара [[елга]]ларны [[Буа (корылма)|буалауга]] каршылык күрсәтү көне''''' <small>({{lang-en|[http://www.internationalrivers.org/international-day-of-action-for-rivers International Anti-Dam Day]}}, {{lang-ru|[[:ru:Международный день действий против плотин|Международный день действий против плотин]]}})</small>, [[1998 ел]]дан бирле үткәрелә, шулай ук ''Елгалар, су һәм тормышны яклау гамәлләре көне'' буларак та билгеле. 
* {{USA}} – '''''«[[Пи]] саны көне»'''''  <small>({{lang-en|[[:en:Pi Day|Pi Day]]}})</small>, 14 март Америкада 3.14 буларак языла.
* [[Интернет]] көне.
* {{KOR}}, {{TWN}}, {{CHN}} һәм {{JPN}} – '''''"Ак көне"''''' <small>({{lang-en|[[:en:White Day|White Day]]}})</small>.
* {{TUR}} – '''''«[[Медицина]] бәйрәме»'''''  <small>({{lang-tr|[[:tr:Tıp Bayramı|Tıp Bayramı]]}})</small>.
* {{UKR}} – '''''Украина саклану министрлыгы юридик хезмәте көне'''''  <small>({{lang-uk|День юридичної служби Міністерства оборони України}})</small>.<ref>{{ref-uk}} [http://www.kmu.gov.ua/control/publish/article?art_id=244124332 День юридичної служби Міністерства оборони України]</ref>

=={{Вакыйгалар}}==
* [[1489 ел|1489]] — [[Кипр утравы]] [[Венеция җөмһүрияте]]нә сатыла.
* [[1905 ел|1905]] — инглиз [[«Челси» футбол клубы]] нигезләнә.
* [[2004 ел|2004]] — [[Владимир Путин]] [[Россия Федерациясе]] президенты вазыйфасына икенче тапкыр сайлана.

=={{Туулар}}==
{{Шулай ук карагыз|:Төркем:14 март көнне туганнар}} 
* [[1804 ел|1804]] — [[Йоһанн Штраусс]] (''Johann Strauß''), [[Австрия]] композиторы, дирижёр.
* [[1844 ел|1844]] — [[Гавриил (Зырянов)|Гавриил]], 
* [[1867 ел|1867]] — [[Венедикт Курилов]], 
* [[1879 ел|1879]] — [[Аверкий (Кедров)|Аверкий]], 
* 1879 — [[Альберт Эйнштейн]], [[Алманнар|алман]] физикчысы.
* [[1883 ел|1883]] — [[Габдулла Гыйсмәтуллин]], 
* [[1884 ел|1884]] — [[Александр Заварицкий]], 
* 1884 — [[Николай Бутенин]], мари совет дәүләт эшлеклесе.
* [[1889 ел|1889]] — [[Габдрахман Сәгъди]], тәнкыйтьче, әдәбият галиме.
* [[1891 ел|1891]] — [[Зәкуан Богданов]], 
* [[1909 ел|1909]] — [[Газыйм Тукаев]], 
* [[1910 ел|1910]] — [[Герасим Кудряшев]], 
* [[1915 ел|1915]] — [[Зөлфия (шагыйрә)|Зөлфия]], шагыйрә.
* [[1916 ел|1916]] — [[Ришат Абдуллин]], [[Мөслим Абдуллин]], опера җырчылары
* [[1922 ел|1922]] — [[Алексей Асеев]], 
* [[1928 ел|1928]] — [[Валерий Барсуков]], 
* 1928 — [[Евдокия Кулёмина]], 
* [[1930 ел|1930]] — [[Борис Губанов]], 
* [[1933 ел|1933]] — [[Александр Болонкин]], 
* [[1937 ел|1937]] — [[Ильяс Галимов (1937)|Ильяс Галимов]], 
* 1937 — [[Равил Фәхретдинов]], күренекле татар галиме, тарихчы, археолог.
* [[1939 ел|1939]] — [[Марс Фәтхуллин]], 
* [[1946 ел|1946]] — [[Элла Казакова]], 
* [[1950 ел|1950]] — [[Искәндәр Кузеев]], 
* [[1951 ел|1951]] — [[Нәфирә Иксанова]], 
* [[1955 ел|1955]] — [[Алексей Пажитнов]], 
* [[1956 ел|1956]] — [[Газинур Фарухшин]], 
* [[1959 ел|1959]] — [[Олег Сакмаров]], 
* [[1961 ел|1961]] — [[Әлбирт Тимербулатов]], 
* [[1963 ел|1963]] — [[Тәнзилә Үлмәсбаева]], 
* [[1964 ел|1964]] — [[Рәсүл Сәгыйтов]], 
* [[1972 ел|1972]] — [[Марат Сафин (1972)|Марат Сафин]], 
* [[1976 ел|1976]] — [[Талант Мамытов]], 
* [[1977 ел|1977]] — [[Ләйлә Аралбаева]], 
* [[1979 ел|1979]] — [[Павел Воля]], 
* [[1980 ел|1980]] — [[Фёдор Лихолитов]], 
* [[1983 ел|1983]] — [[Айгөл Ишбирдина]], 
* [[1984 ел|1984]] — [[Вальтер Гарсия]], 
* 1984 — [[Эвелина Самуэльссон]], 
* [[1992 ел|1992]] — [[Алинә Кәримова]],

=={{Вафатлар}}==
{{Шулай ук карагыз|:Төркем:14 март көнне вафатлар}}
* [[1850 ел|1850]] — [[Александр Траверсе]], 
* [[1872 ел|1872]] — [[Александр Княжевич]], 
* [[1882 ел|1882]] — [[Николай Иванов (1832)|Николай Иванов]],
* [[1883 ел|1883]] — [[Карл Маркс]] (''Karl Marx'') алман фәлсәфәчесе, сәясәтче.
* [[1944 ел|1944]] — [[Мәлих Харис]], татар шагыйре, әфисәр. 
* [[1953 ел|1953]] — [[Клемент Готвальд]], [[Чехословакия]] дәүләт эшлеклесе.
* [[1968 ел|1968]] — [[Павел Кушнер]], инкыйлабчы, дәүләт һәм фирка эшлеклесе, [[тарих]] һәм [[этнография]] галиме.
* [[1970 ел|1970]] — [[Нургаяз Гарифьянов]], татар физика галиме.
* [[1976 ел|1976]] — [[Виктор Завриев]], 
* [[1984 ел|1984]] — [[Алексей Стариков]], 
* [[1990 ел|1990]] — [[Борис Макшанцев]], 
* [[1995 ел|1995]] — [[Вильям Әлфред Фаулер]], 
* 1995 — [[Динис Бүләков]], [[башкорт теле|башкорт]] язучысы.
* [[2004 ел|2004]] — [[Әхсән Шәрипов]], 
* 2004 — [[Виктор Краснов]], 
* [[2006 ел|2006]] — [[Леннарт Мери]], [[эстон теле|эстон]] язучы, тәрҗемәчесе һәм {{EST}} дәүләт эшлеклесе.
* [[2009 ел|2009]] — [[Фирс Григорьев]], 
* [[2010 ел|2010]] — [[Риза Бариев]], 
* 2010 — [[Рифат Мөхтәсип]], татар эмиграциясенең {{TUR}}дәге күренекле вәкиле.
* [[2012 ел|2012]] — [[Ченсу Табоне]], 
* [[2018 ел|2018]] — [[Стивен Һокиң]], 
* [[2019 ел|2019]] — [[Илгиз Кәримов]], журналист, публицист, тәрҗемәче.

=={{Дини бәйрәмнәр}}==
===={{Исем бәйрәмнәре}}====
== Шулай ук карагыз ==
{{commonscat|14 March}}

== Искәрмәләр ==
{{искәрмәләр}}
{{Тәкъвим}}

[[Төркем:Ел көннәре]]
[[Төркем:14 март]]